تاسیسات برق و ابزار های مورد نیاز

تاسیسات برق به مجموعه ای از تجهیزات و اجزا گفته می شود که برای تامین، توزیع و کنترل برق در ساختمان ها، تاسیسات صنعتی و یا مکان های دیگر مورد استفاده قرار می گیرند.

این سیستم ها شامل موارد زیر هستند:

سیم کشی

شامل کابل ها، سیم ها، لوله ها و سایر تجهیزات مورد استفاده برای انتقال برق از منبع به محل مصرف می باشد.

تابلو برق

محل قرارگیری تجهیزات کنترلی و محافظتی مانند فیوزها، قطع کننده های مدار، رله ها و کنتاکتورها است.

کلید و پریز

برای روشن و خاموش کردن چراغ ها و لوازم برقی و همچنین اتصال آنها به برق استفاده می شوند.

چراغ ها

برای تامین روشنایی مورد نیاز ساختمان یا محل مورد نظر استفاده می شوند.

موتورها

برای به حرکت درآوردن ماشین ها و تجهیزات مختلف استفاده می شوند.

ژنراتورها

برای تولید برق در مواقعی که برق شبکه در دسترس نیست استفاده می شوند.

سیستم های اعلام حریق

برای تشخیص و هشدار در مورد آتش سوزی استفاده می شوند.

سیستم های صوتی

برای پخش موسیقی و پیام های صوتی استفاده می شوند.

انواع تاسیسات برق

تاسیسات برق ساختمان

این نوع تاسیسات برق برای تامین برق مورد نیاز ساختمان های مسکونی، تجاری و اداری استفاده می شود.

تاسیسات برق صنعتی

این نوع تاسیسات برق برای تامین برق مورد نیاز تاسیسات صنعتی و ماشین آلات استفاده می شود.

تاسیسات برق فشار ضعیف

این نوع تاسیسات برق برای ولتاژهای کمتر از 1000 ولت استفاده می شود.

تاسیسات برق فشار قوی

این نوع تاسیسات برق برای ولتاژهای بیشتر از 1000 ولت استفاده می شود.

مراحل اجرای تاسیسات برق

مرحله طراحی

در این مرحله، مهندس برق با توجه به نوع ساختمان یا تاسیسات، نقشه های تاسیسات برق را تهیه می کند.

مرحله اجرا

در این مرحله، نقشه های برق توسط برقکاران اجرا می شوند.

مرحله تست و راه اندازی

در این مرحله، تاسیسات برق توسط متخصصان تست و راه اندازی می شوند.

به چه کسی مهندس تاسیسات برق گفته میشود

به کسی که در زمینه طراحی، اجرا، نظارت و یا نگهداری از سیستم های برقی در ساختمان ها، تاسیسات صنعتی و یا مکان های دیگر تخصص دارد، مهندس تاسیسات برق گفته می شود.

این افراد باید دارای دانش و مهارت کافی در زمینه های زیر باشند

اصول و مبانی برق

شامل مفاهیمی مانند الکتریسیته، مدارهای الکتریکی، ماشین های الکتریکی، الکترونیک و ...

طراحی تاسیسات برق

شامل توانایی خواندن نقشه های فنی، محاسبات مربوط به سیستم های برقی، انتخاب تجهیزات مناسب و ترسیم نقشه های اجرایی

اجرای تاسیسات برق

شامل آشنایی با روش های نصب و سیم کشی، کابل کشی، لوله کشی، نصب تابلو برق ها، تجهیزات کنترلی و ...

نظارت بر تاسیسات برق

شامل کنترل کیفیت مراحل اجرا، تست و راه اندازی سیستم ها، عیب یابی و رفع مشکلات

نگهداری از تاسیسات برق

شامل انجام بازدیدهای دوره ای، سرویس و تعمیرات تجهیزات، ارتقاء و به روز رسانی سیستم ها

فعالیت می کنند.

برای تبدیل شدن به یک مهندس تاسیسات برق ماهر باید چه کار کنیم

برای تبدیل شدن به یک مهندس تاسیسات برق، نیاز به گذراندن دوره های تحصیلی در دانشگاه در رشته مهندسی برق با گرایش قدرت یا تاسیسات و یا رشته های مرتبط می باشد. همچنین پس از فارغ التحصیلی، برای فعالیت در زمینه های تخصصی تر، می توان در دوره های آموزش تخصصی و یا آزمون های نظام مهندسی برق شرکت کرد.

وظایف یک مهندس تاسیسات برق بسته به نوع کار و محل فعالیت می تواند متفاوت باشد، اما به طور کلی شامل موارد زیر می باشد:

مطالعه نقشه های معماری و تاسیسات برق

محاسبه و تعیین بار الکتریکی

انتخاب تجهیزات و لوازم برقی مناسب

طراحی و ترسیم نقشه های اجرایی

نظارت بر اجرای تاسیسات برق

انجام تست و راه اندازی سیستم ها

عیب یابی و رفع مشکلات

انجام بازدیدهای دوره ای و سرویس و نگهداری از سیستم ها

ارائه گزارش های فنی

مهندسان تاسیسات برق نقشی کلیدی در تامین امنیت، اطمینان و کارایی سیستم های برقی ایفا می کنند. آنها با دانش و تخصص خود زمینه را برای استفاده امن و بی وقفه از برق در محیط های مختلف فراهم می کنند.

وظایف یک مهندس تاسیسات برق چیست

1. طراحی

مطالعه نقشه های معماری و تاسیسات

محاسبه و تعیین بار الکتریکی

انتخاب تجهیزات و لوازم برقی مناسب

طراحی و ترسیم نقشه های اجرایی

2. اجرا

نظارت بر اجرای تاسیسات برق

کنترل کیفیت مراحل اجرا

انجام تست و راه اندازی سیستم ها

رفع ایرادات و اشکالات احتمالی

3. نگهداری

انجام بازدیدهای دوره ای و سرویس و نگهداری از سیستم ها

عیب یابی و رفع مشکلات

ارائه گزارش های فنی

به روز رسانی و ارتقاء سیستم ها

مهندسان تاسیسات برق باید دارای چه  دانش و مهارت  داشته باشند

اصول و مبانی برق

شامل مفاهیمی مانند الکتریسیته، مدارهای الکتریکی، ماشین های الکتریکی، الکترونیک و ...

طراحی تاسیسات برق

شامل توانایی خواندن نقشه های فنی، محاسبات مربوط به سیستم های برقی، انتخاب تجهیزات مناسب و ترسیم نقشه های اجرایی

اجرای تاسیسات برق

شامل آشنایی با روش های نصب و سیم کشی، کابل کشی، لوله کشی، نصب تابلو برق ها، تجهیزات کنترلی و ...

نظارت بر تاسیسات برق

شامل کنترل کیفیت مراحل اجرا، تست و راه اندازی سیستم ها، عیب یابی و رفع مشکلات

نگهداری از تاسیسات برق

شامل انجام بازدیدهای دوره ای، سرویس و تعمیرات تجهیزات، ارتقاء و به روز رسانی سیستم ها

باشند.

ابزارهای تخصصی مورد استفاده مهندسان تاسیسات برق

همانطور که قبلاً ذکر شد، مهندسین تاسیسات برق علاوه بر ابزارهای عمومی که در هر جعبه ابزاری یافت می شوند، از ابزارهای تخصصی متعددی نیز برای انجام وظایف خود استفاده می کنند. در ادامه به برخی از این ابزارها و کاربردهای آنها اشاره می شود:

ابزارهای برقی

دریل برقی

برای سوراخ کردن سطوح مختلف مانند بتن، آجر، چوب و فلز، و همچنین برای نصب تجهیزات و بست ها استفاده می شود.

چکش تخریب

برای تخریب دیوارها، سطوح بتنی و مصالح ساختمانی فرسوده استفاده می شود.

 

 

دستگاه جوشکاری

برای اتصال قطعات فلزی به یکدیگر استفاده می شود. انواع مختلفی از دستگاه های جوشکاری مانند جوشکاری قوس الکتریکی (AC/DC)، جوشکاری زیر پودری، جوشکاری MAG و جوشکاری TIG وجود دارد.

 

دستگاه لوله خم کن

برای خم کردن لوله های فلزی در زوایای مختلف استفاده می شود. از این دستگاه برای تغییر مسیر لوله ها و ایجاد اتصالات در سیستم های لوله کشی استفاده می شود.

 

دستگاه کابل کشی

برای عبور دادن کابل ها از داخل لوله ها، کانال ها و سوراخ ها استفاده می شود. این دستگاه ها به مهندسین تاسیسات برق کمک می کنند تا کابل ها را به طور منظم و ایمن در مسیر مشخص خود قرار دهند.

ابزارهای اندازه گیری و تست

مولتی متر

برای اندازه گیری ولتاژ، جریان، مقاومت و سایر پارامترهای الکتریکی استفاده می شود.

تستر ولتاژ

برای بررسی وجود یا عدم وجود برق در یک مدار الکتریکی استفاده می شود.

[caption id="" align="alignnone" width="250"] تاسیسات برق4[/caption]

 

انبر چنگکی

برای اندازه گیری جریان الکتریکی در یک مدار بدون قطع کردن آن استفاده می شود.

 

دستگاه تست عایق

برای بررسی سلامت عایق بندی کابل ها و تجهیزات برقی استفاده می شود.

 

 

دستگاه تست زمین

برای بررسی کیفیت سیستم ارتینگ در یک تاسیسات برقی استفاده می شود.

ابزارهای کمک ‌کننده

نردبان و داربست

برای دسترسی به نقاط مرتفعی که کار در آنها ضروری است استفاده می شود.

چراغ قوه

برای تامین روشنایی در محیط های تاریک و کم نور استفاده می شود.

فن تهویه

برای تهویه هوا در محیط های بسته و گرد و غبار استفاده می شود.

[caption id="" align="alignnone" width="250"] تاسیسات برق1[/caption]

چه موارد ایمنی یک مهندس تاسیسات باید برای حفظ سلامتی خود رعایت کند؟

مهندسین تاسیسات برق در حین انجام وظایف خود با خطرات متعددی مانند برق گرفتگی، سقوط از ارتفاع، قرار گرفتن در معرض مواد خطرناک و ایجاد صدمات جسمی مواجه هستند. رعایت نکات ایمنی می تواند به طور قابل توجهی خطرات مرتبط با این شغل را کاهش دهد و از ایجاد آسیب به سلامتی این افراد جلوگیری کند.

در زیر به برخی از مهمترین موارد ایمنی که یک مهندس تاسیسات باید رعایت کند اشاره می شود:

قبل از شروع کار

شناسایی خطرات

اولین قدم برای ایمن ماندن در محل کار، شناسایی تمام خطرات احتمالی است. این خطرات می تواند شامل برق گرفتگی، سقوط از ارتفاع، قرار گرفتن در معرض مواد خطرناک و ایجاد صدمات جسمی باشد.

تهیه برنامه ایمنی

بعد از شناسایی خطرات، باید یک برنامه ایمنی برای کاهش این خطرات تهیه شود. این برنامه باید شامل اقدامات احتیاطی لازم، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی مناسب و برنامه های ارتباطی در صورت وقوع حوادث باشد.

بازرسی تجهیزات

قبل از شروع کار، باید تمام تجهیزات به طور کامل بازرسی شوند تا از سلامت و عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود. هرگونه تجهیزات معیوب یا آسیب دیده باید قبل از استفاده تعویض یا تعمیر شود.

حین انجام کار

استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE)

مهندسین تاسیسات باید از تجهیزات حفاظت فردی مناسب مانند عینک و ماسک ایمنی، دستکش عایق، کلاه ایمنی، کفش ایمنی و لباس کار مناسب استفاده کنند.

رعایت قوانین و مقررات ایمنی

تمام مهندسین تاسیسات باید با قوانین و مقررات ایمنی مربوط به کار خود آشنا باشند و آنها را به طور کامل رعایت کنند.

احتیاط در حین کار با برق

برق گرفتگی یکی از بزرگترین خطرات برای مهندسین تاسیسات برق است. باید همیشه در حین کار با برق احتیاط کرد و از تجهیزات و روش های ایمن استفاده کرد.

تمرکز و دقت

مهندسین تاسیسات باید در حین کار کاملا متمرکز و دقیق باشند تا از ایجاد هرگونه اشتباه که می تواند منجر به حادثه شود جلوگیری شود.

خودداری از کار در شرایط خطرناک

اگر شرایط کار خطرناک باشد یا مهندس تاسیسات احساس امنیت نکند، باید کار را متوقف کند و تا ایمن شدن شرایط صبر کند.

برای اینکه یک مهندس تاسیسات برق ماهر شویم باید چه دوره ها یا اموزش هایی را ببینیم

برای تبدیل شدن به یک مهندس تاسیسات برق ماهر، مسیرهای مختلفی وجود دارد که می توانید طی کنید. در ادامه به برخی از این مسیرها اشاره می کنم:

تحصیلات آکادمیک

کارشناسی مهندسی برق

این مسیر پایه ای ترین و اصولی ترین راه برای تبدیل شدن به یک مهندس تاسیسات برق است. در این دوره شما با مبانی و مفاهیم پایه ای برق، مدارهای الکتریکی، ماشین های الکتریکی، الکترونیک، طراحی سیستم های برقی، تاسیسات برقی ساختمان ها و صنعتی و ... آشنا خواهید شد.

کارشناسی ارشد مهندسی برق

این دوره برای دانشجویانی است که می خواهند دانش خود را در زمینه تاسیسات برق تعمیق ببخشند و در این رشته تخصص پیدا کنند. در این دوره شما می توانید گرایش های مختلفی مانند سیستم های قدرت، کنترل، الکترونیک و مخابرات را انتخاب کنید.

دکتری مهندسی برق

این بالاترین سطح تحصیلات در رشته مهندسی برق است و برای دانشجویانی است که می خواهند به عنوان محقق یا استاد دانشگاه در این رشته فعالیت کنند.

آموزش های فنی و حرفه ای

دوره های آموزش فنی و حرفه ای

سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور دوره های مختلفی را در زمینه تاسیسات برق برگزار می کند. این دوره ها معمولا کوتاه مدت و فشرده هستند و شما را با مهارت های عملی مورد نیاز برای کار در این رشته آشنا می کنند.

دوره های آموزشی در مراکز خصوصی

بسیاری از مراکز خصوصی نیز دوره های آموزشی مختلفی را در زمینه تاسیسات برق برگزار می کنند. این دوره ها می توانند شامل دوره های مقدماتی، متوسط و پیشرفته باشند و به شما در یادگیری مهارت های مختلفی مانند برق ساختمان، برق صنعتی، طراحی تاسیسات برقی و ... کمک کنند.

تجربه عملی

کارآموزی

یکی از بهترین راه ها برای کسب تجربه عملی در زمینه تاسیسات برق، کارآموزی در یک شرکت یا سازمان فعال در این زمینه است. در حین کارآموزی می توانید زیر نظر مهندسین و تکنسین های باتجربه کار کنید و مهارت های خود را به طور عملی ارتقا دهید.

کار در پروژه های عملی

پس از گذراندن دوره های آموزشی و کسب تجربه کافی، می توانید در پروژه های عملی مختلفی مانند ساخت و ساز ساختمان ها، تاسیسات صنعتی، پروژه های عمرانی و ... شرکت کنید. این کار به شما کمک می کند تا با چالش های واقعی کار در این رشته آشنا شوید و مهارت های خود را در دنیای واقعی به کار بگیرید.

نکات مهم:

علاوه بر تحصیلات و آموزش های آکادمیک، داشتن علاقه و انگیزه شخصی نیز برای موفقیت در این رشته بسیار مهم است.

برای اینکه یک مهندس تاسیسات برق ماهر شوید، باید به طور مداوم دانش و مهارت های خود را به روز رسانی کنید.

در این رشته باید با آخرین استانداردها و مقررات ملی و بین المللی مربوط به تاسیسات برق آشنا باشید.

مهارت های حل مسئله، تفکر انتقادی و کار تیمی از جمله مهارت های مهمی هستند که یک مهندس تاسیسات برق باید داشته باشد.

• با تلاش و پشتکار می توانید به یک مهندس تاسیسات برق ماهر تبدیل شوید و در این رشته به موفقیت برسید.